Η βία δεν είναι ανεκτή «μένουμε σπίτι» αλλά «σπάμε τη σιωπή της βίας» της Αρετής Βεργούλη

«Η Διεθνής Ημέρα για την εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών καλεί σε επαγρύπνηση και δράση», τονίζει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου με ανάρτηση της στα social media .

Γραμμές βοήθειας και συνεχείς αναφορές σε ειδησεογραφικά σαιτ, για υπηρεσίες βοήθειας,  υπάρχουν διαθέσιμα καθώς η βία κατά των γυναικών καλά κρατεί, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό.

Σήμερα παρά το γεγονός ότι υποστηρίζουμε ότι είμαστε ευαίσθητοι σε ανθρώπινα δικαιώματα και φαινόμενα βίας,  αυτά δεν περιορίζονται και μάλιστα τα είδαμε να αυξάνονται την περίοδο της καραντίνας.

Σχετικά με την ερμηνεία αυτού του φαινομένου, έχει διαπιστωθεί ότι σε περιπτώσεις  κρίσεων,  όπως αυτής του εγκλεισμού λόγω κορωνοιού, τα αυξημένα συναισθήματα  άγχους και ανησυχίας, δεν μετακινούνται σε εκτονωτικές δράσεις, αλλά επιβαρύνουν περαιτέρω το άτομο που έχει από πριν την κρίση, θέματα επιθετικότητας και αντικοινωνικής συμπεριφοράς.

Η συσσώρευση της έντασης, εκδηλώνεται με επιθετική συμπεριφορά στο οικείο περιβάλλον. Επίσης είναι χρήσιμο να αναφερθεί, ότι ο τρόπος που ο καθένας μας έχει μάθει να διαχειρίζεται καταστάσεις κρίσεων, επηρεάζει την συμπεριφορά μας σε αντίστοιχα περιστατικά.

Τα άτομα ανάλογα με την εμπειρία που είχαν από την οικογένεια καταγωγής, είτε αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία και συσπειρώνονται απέναντι σε μια εξωτερική απειλή ή σε άλλες περιπτώσεις  λειτουργούν  διασπαστικά και δημιουργούν καυγάδες, εντάσεις, βία για να βρει έκφραση ο θυμός, η αγωνία και ο φόβος, με έναν τρόπο  βλαπτικό για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Η βία αφορά ένα  επαναλαμβανόμενο μοτίβο συμπεριφορών που εξασκεί κάποιος,  για να διατηρήσει  εξουσία και έλεγχο, πάνω στο σύντροφο ή στο παιδί. Η βία έχει σαν σκοπό να εκφοβίσει, να τρομάξει το θύμα και να το κάνει να νιώσει ανίσχυρο και ταπεινωμένο.

Το φαινόμενο δεν γνωρίζει  εθνικότητα, ηλικία, σεξουαλικό προσανατολισμό, θρησκεία ή φύλο. Συμβαίνει σε όλα τα κοινωνικοοικονομικά στρώματα και μορφωτικά επίπεδα.

Αφορά  τη σωματική βία (χτυπήματα, κατάγματα, καψίματα κλπ) που ασκείται μεταξύ μελών οικογένειας και είναι σαφής παραβίαση της σωματικής ακεραιότητας του ατόμου.

Άλλη μορφή  βίας, είναι η λεκτική βία (προσβολές, φωνές, εξευτελισμός), κοινωνική (απαγόρευση οιαδήποτε σχέσης με συγγενείς, φίλους ή ακόμη και να εργαστεί το άτομο), οικονομική βία (πλήρης οικονομική εξάρτηση του θύματος ) καθώς επίσης και συμπεριφορές όπως σπάσιμο πιάτων, απειλητικά κοιτάγματα, άρνηση παροχής βοήθειας όταν το θύμα είναι άρρωστο.

Άλλη μορφή βίας είναι η σεξουαλική βία που αφορά βίαιη επιβολή σεξουαλικών πράξεων αντίθετα στην επιθυμία του θύματος π.χ. βιασμός στο γάμο.

Γιατί όμως το  θύμα δεν καταγγέλλει τον δράστη; Γιατί δεν ζητάει βοήθεια από τις αρχές; Γιατί δεν φεύγει;

Το θύμα δεν φεύγει, καθώς συχνά ασπάζεται κάποιους μύθους γύρω από το θέμα, όπως ότι αυτό που συμβαίνει,  είναι απλώς μια στιγμιαία απώλεια ελέγχου και ότι ο θύτης θα αλλάξει, κάτι που είναι ψέμα. Η πραγματικότητα είναι ότι η βία, είναι ένας τρόπος συμπεριφοράς και ο θύτης θα καταφεύγει σε αυτή βρίσκοντας λόγους για να τη δικαιολογεί, όπως η κατάχρηση αλκοόλ, οι οικονομική κρίση, η πίεση λόγω του εγκλεισμού κλπ.

Επίσης συχνά το κακοποιημένο άτομο δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του ως θύμα (γιατί ίσως είχε μεγαλώσει σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον, οπότε αυτό το θεωρεί  «φυσιολογικό») και συχνά κατηγορεί τον εαυτό του ότι έφταιγε.

Επίδραση επίσης έχουν οι θρησκευτικές και κοινωνικές αντιλήψεις του ατόμου ή και το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει  το θύμα, που του ασκούν πίεση να ανεχτεί αυτή τη συμπεριφορά για να μην «διαλύσει» την οικογένεια του.

Συχνά οι γυναίκες ή τα παιδιά επηρεάζονται από :

• θρησκευτικές και κοινωνικές αντιλήψεις (π.χ. πεποίθηση ότι η βία είναι φυσιολογική),
• σκέφτονται τα παιδιά και ότι θα «διαλυθεί» η οικογένεια (συχνά αντιμετωπίζουν πιέσεις από φίλους και οικογένεια) έχουν οικονομική εξάρτηση ή βρίσκονται σε απομόνωση.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί, ότι  η καραντίνα ανέδειξε αυτό το σοβαρό θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών και η δημοσιότητα που έλαβαν τα στοιχεία για περιστατικά βίας, με τις σχετικές ενέργειες από την πολιτεία   (καμπάνια ενημέρωσης)  κινητοποίησε τις γυναίκες να ζητήσουν βοήθεια οι ίδιες ή να απευθυνθούν σε πρόσωπα φιλικά ή συγγενικά και με τη στήριξη τους, κατήγγειλαν  τα περιστατικά αυτά, στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα προς όλους, ότι  η βία δεν είναι ανεκτή και ότι  το μότο που συνοδεύει το «μένουμε σπίτι» είναι ότι   «σπάμε τη σιωπή της βίας».